Kế toán tổng hợp là chức danh có tính tổng quát nhất, chịu trách nhiệm kiểm tra các nghiệp vụ thực tế phát sinh, các định khoản, ghi chép trong sổ sách. Để hiểu về cách làm kế toán tổng hợp thực sự không dễ dàng.
Kế toán tổng hợp cũng là người kiểm soát nghĩa vụ nộp ngân sách cho nhà nước. Nếu có sai sót về kế toán, kế toán tổng hợp phải chỉnh sửa, cân đối theo quy định và lập báo cáo tài chính.
Công việc của kế toán tổng hợp tương đối bao quát, có sự khác biệt theo chu trình thời gian: ngày, tháng, quý, năm.
Ngày
Cách làm kế toán tổng hợp cho công việc được phân theo ngày:
- Thu thập, xử lý thông tin và số liệu kế toán thông qua các hoạt động thực tế của doanh nghiệp.
- Hoạch toán thu nhập, chi phí, khấu hao, công nợ, thuế GTGT,…
- Theo dõi và quản lý công nợ.
- Theo dõi và quản lý giá vốn hàng hóa, tỉ lệ hao hụt nguyên vật liệu và phụ liệu, chi phí sản xuất dở dang.
- Theo dõi, kiểm soát nhập – xuất – tồn kho.
- Hướng dẫn các kế toán viên khác.
Tháng
Cách làm kế toán tổng hợp cho công việc được phân theo tháng:
- Tính lương.
- Báo cáo định kỳ.
- Lập bảng phân bổ và hạch toán cho các chi phí ngắn hạn, dài hạn, công cụ dụng cụ.
- Tính và trích khấu hao tài sản cố định. Thực hiện hạch toán.
- Kiểm kê tài sản cố định (định kỳ 6 tháng).
- Đối chiếu và cung cấp số liệu chi tiết các khoản phân bổ, trả trước, trích trước hàng tháng.
- Thực hiện các bút toán phân bổ và kết chuyển.
- Lập các báo cáo thuế.
- Theo dõi và lập kiểm tra việc lập bảng hóa đơn GTGT đầu ra, đầu vào, thuế TNCN.
- Lập các báo cáo nội bộ.
Quý
Cách làm kế toán tổng hợp cho công việc được phân theo quý:
- Lập tờ khai thuế GTGT, TNCN theo quý (chỉ dành cho doanh nghiệp đủ điều kiện thực hiện kê khai).
- Lập tờ khai thuế TNDN tạm tính.
- Lập báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn theo quý.
- Lập các báo cáo nội bộ.
- Tổng hợp số lượng hạch toán từ các phân hệ Phải Thu, Phải Trả, Kế toán kho, Kế toán thuế, Kế toán thanh toán, Kế toán giá thành.
- Lập bảng cân đối số phát sinh tài khoản.
- Kiểm tra, đối chiếu số lượng kế toán với sổ cái.
Năm
Cách làm kế toán tổng hợp cho công việc của năm được chia làm hai giai đoạn là đầu năm và cuối năm.
Đầu năm
- Nộp tiền thuế Môn bài (cho các doanh nghiệp đã và đang hoạt động).
- Nộp tờ khai và thuế Môn bài (đối với doanh nghiệp mới thành lập).
- Kết toán lãi lỗ tài chính cho năm cũ.
Cuối năm
- Kiểm tra sự cân đối giữa số liệu kế toán chi tiết và tổng hợp.
- Đối chiếu số dư cuối kỳ với các báo cáo chi tiết.
- Lập bảng cân đối số phát sinh tài khoản năm.
- Lập tờ khai quyết toán thuế TNDN, TNCN.
- Lập báo cáo tài chính.
- Lập báo cáo quản trị.
- In sổ sách, giấy tờ.
Trên đây là các công việc và cách làm kế toán tổng hợp, thực tế có sự khác biệt tùy vào từng doanh nghiệp.
Để làm được công việc của một kế toán tổng hợp, kế toán viên cần có một số kiến thức và kỹ năng nhất định.
- Hướng dẫn, sắp xếp và xây dựng kế hoạch để thực hiện nhiệm vụ được phân công.
- Nắm vững nghiệp vụ kế toán, quy định về thuế, có khả năng tổng hợp và hướng dẫn
- Tổng hợp và phân tích báo cáo báo cáo tài chính và các chỉ tiêu tài chính.
- Có kiến thức cơ bản về lĩnh vực kinh doanh, quy trình công nghệ, sản xuất trong công ty
- Sử dụng máy vi tính thành thạo (phần mềm excel, phần mềm kế toán).
- Đảm bảo số liệu kho khớp giữa kế toán và kho và thực tế kiểm kê
- Kế hoạch, báo cáo công việc được đúng thời gian quy định
- Hoàn thành các chỉ tiêu khác được giao theo đúng yêu cầu.
- Thực hiện mệnh lệnh, nhiệm vụ được giao chính xác và đúng quy định.
- Báo cáo các khoản vay ngắn hạn và dài hạn được lập theo quy định/yêu cầu.
- Báo cáo xuất nhập tồn chính xác hoàn thành trước ngày 05 hàng tháng.
Để làm được tất cả những điều này, đòi hỏi kế toán tổng hợp phải có kiến thức tốt, kỹ năng giỏi, kinh nghiệm nhiều. Bên cạnh đó, nhân viên kế toán tổng hợp nên là người có khả năng học tập kiến thức mới, và phân tích tốt.
Một đặc điểm mà nhân viên kế toán nói chung và kế toán tổng hợp nói riêng cần có là sự trung thực, cẩn thận, tỉ mỉ trong công việc.